Poznań’daki Ulusal Müze, Polonya’nın en büyük sembolisti Jacek Malczewski’nin Polonya’nın en büyük resim koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca ressamın Lviv Ulusal Sanat Galerisi koleksiyonundan Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşından kurtardığı 34 eseri eklendi. Sergi, 1 Ekim 2023 tarihine kadar Poznań’daki Ulusal Müze’de sergilenecek. Arkadiusz Luba, Berliner Zeitung için düzenlenen “Ide w swiat i trwam” (Dünyaya gidiyorum ve katlanıyorum) sergisini küratör Dr. Pawel Napierala ile konuştum.
Bu görüntülerin anlamı hakkında konuşmadan önce, kökenleri hakkında bir soru. 34’ünün tamamı Lviv’deki Ulusal Sanat Galerisi’nden Poznań’daki Ulusal Müze’ye geldi, orası kesin. Ama oraya, Lviv’e nasıl gittiler? Bunun nedeni Lviv’in bir zamanlar “Polonya” şehri olması mı?
Lviv’in eskiden bir Polonya şehri olduğu bir gerçek. Oradaki Polonya resimlerinin koleksiyonu çok önemli ve çok değerli. Farklı üslup eğilimleri gösterir. Bu koleksiyon, Jan Matejko, Jacek Malczewski, Artur Grottger, Józef Chelmonski gibi seçkin sanatçılara ve aynı zamanda diğer nadir ve az bilinen sanatçılara odaklanmaktadır. Malczewski’nin Lviv ile bağları çok güçlüydü. 1903’te ilk monografik sergisi burada gerçekleşti. Orada resimlerini teklif ettiği veya sattığı birçok arkadaşı ve patronu vardı. Resimleri, Lviv koleksiyonuna çeşitli şekillerde girdi; çoğunlukla galeri tarafından yapılan satın alımlar veya Malczewski’nin tablolarının sahiplerinin bağışları yoluyla.
Lahey Sözleşmesi’nin belirttiği gibi, kültürel varlıkların yok edilmesi bir savaş suçudur çünkü her ulusal sanat dünya sanat mirasına katkıda bulunur. Ukrayna’daki Rus savaşı nedeniyle bu eserler tahliye edilmek zorunda kaldı. Poznan’daki Ulusal Müze’ye giden yolu buldular. Bu nasıl mümkün oldu?
Doğru, kültür varlıklarını yok etmek savaş suçudur. Bir yılı aşkın bir süre önce müzemiz ve Lviv Ulusal Galerisi bir memorandum imzaladı. Karşılıklı işbirliği ve yardımla ilgiliydi. Ortağı olduğumuz için bu görüntüler bize geldi.
Dünya Savaşı sırasında birçok sanat eseri kayboldu. Kültür Bakanı Piotr Glinski, geçtiğimiz günlerde Twitter’da, Wassily Kandinsky’nin 1984 yılında Varşova’daki Ulusal Müze’den çalınan tablosunun Berlin’deki Grisebach müzayede evi tarafından satılmasına öfkelenmişti. Sanatta böyle bir şey var, özellikle kriz zamanlarında. Neredeyse sormam gerekiyor: Lviv Malczewski tabloları burada, Poznań’da ne kadar güvenli? Peki sergi 1 Ekim’de sona erdiğinde onlara ne olacak?
Tam olarak emin değilim ama ne demek istediğini tahmin edebiliyorum. Ancak burada tamamen farklı iki durumdan bahsediyoruz. Sizin de söylediğiniz gibi, Kandinsky eseri çalındı. Jacek Malczewski’nin resimleri ise kimse tarafından çalınmadı. Resimler bir yıl boyunca Poznań’a geldi. Burada ne kadar kalacakları gerçekten savaşın ne kadar süreceğine bağlı. En önemli şey onların güvenliğidir. Daha sonra anavatanlarına, yani Lviv’e geri gönderilirler.
Sanatçı 2000’den fazla eser bıraktı. Poznań’daki Ulusal Müze, Malczewski’nin resimlerinden oluşan nispeten geniş bir koleksiyona sahiptir. Resimleri, “Sibirya” gibi farklı tematik döngülere ayrılabilir veya Polonya romantik şiirinden ilham alabilir veya saf manzaralar veya peri masalı-halk benzeri veya atmosferik ve fantastik veya “Polonia” ve, ve, ve olarak adlandırılabilir. Sonra yine renklendirmeye göre alt bölümlere ayrılabilen farklı setler: tek renkli veya doymuş renk, yalnızca soğuk renklerle boyanmış veya uyumsuz renkler. Orijinal Poznań koleksiyonu neyi gösteriyor?
Evet, Jacek Malczewski’nin Polonya’daki tablolarının en büyük ve en önemli koleksiyonlarından birine sahibiz. Poznań’daki Ulusal Müzede ve Rogalin’deki şubemizde “Melancholia”, “Blędne kolo” (“Vicious Circle”) gibi en ünlü eserlerini, otoportrelerini, manzaralarını sergiliyoruz. Galerimizde, Malczewski’nin çalışmasının ilk aşamasından – esas olarak Sibirya’ya uçuşla ilgili olanlardan – resimler bulabiliriz. Ama daha sonraki çalışmaları da bizimle – sembolik olanlar.
kaçak sanat. “Tahliye hazır” olarak tasarlanan “Ide w swiat i trwam” (dünyaya giriyorum ve tahammül ediyorum) sergisi.Arkadiusz Luba
Lviv’den Malczewski ile – basitleştirilmiş diyelim mi – Poznań koleksiyonu bir süreliğine tamamlanacak. Lviv’den gelen Malczewski’nin bu resimleri neyi gösteriyor?
Özel sergi, Malczewski’nin tablolarından oluşan kalıcı serginin hemen yanında. Artık her izleyici Polonyalı usta ressamın yaklaşık 80 tablosunu tek bir yerde görebilir. Bu çok fazla. Lviv’den getirilen resimler arasında portreler, otoportreler, manzaralar, dini ve mitolojik sahneler görülebilir. Anhelli destanı veya Lilla Weneda trajedisi gibi Polonya ulusal şairi Juliusz Slowacki’nin yazılarına dayanan temalı resimler de var. Çok çeşitli bir koleksiyon. Bitmiş resimleri ve eskizleri gösterir.
Poznań sergisinin başlığı, Rainer Maria Rilke’nin “Son” adlı şiirinin Lehçe çevirisine dayanmaktadır. İngilizceye geri çevrilen “Ide w swiat i trwam”, “Dünyaya gidiyorum ve katlanıyorum” gibi bir anlama geliyor. Öyle yorumlanabilir ki eserler, sanat dünyaya yayıldı ve bu şekilde savaştan sağ çıktılar. Almanca orijinalinde çizginin farklı bir adı vardır. Şiir – sadece – sonuncunun ağıtı olarak okunabilir. Lirik egonun “dünyaya götürdüğü” her şey kararsız, geçici, titrek, “sanki bir dalganın üzerine yerleştirilmiş gibi”, kırılgandır. Bununla birlikte, iki tefsir, serginin gösterildiği bağlama çok iyi uyuyor. İnsanlar gibi sanat da savaşta güvenli değildir; savaşın barbarlığı tarafından yok edilir. Ne demek istiyorsun, sergiyle göstermek mi? ne hakkında uyarmak?
Evet, bu başlık hareket ve süreyi ifade eder. Neyin değişken, gelip geçici olduğu ve bu koleksiyonun “evini” terk etmesine neyin sebep olduğu üzerine. Bu resimler, Malczewski’nin resimlerindeki karakterlerin yaşadıklarını yaşıyor – sürgün, seyahat, dönüşüm, ölüm, diriliş… Bu sergi, Malczewski’nin resimlerinin klasik, geleneksel sunumundan biraz farklı. Aksi takdirde, koşullar iyi bilinmektedir – yani Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı. Sergiye, sanki yeniden kaçmanın eşiğindeymiş gibi, bilinçli olarak durumsal, geçici bir karakter verdim. Bu gibi durumlarda, işler genellikle hızlı bir şekilde yapılmalıdır. Bu nedenle eserlerin bir kısmı nakliye kutuları içinde ve doğrudan bunların içinde sergileniyor. Ya da paketlenmiş ve taşınmayı bekleyen işler görüyoruz. Görünüşe göre tesisten biri sergiyi söküp taşımaya çalışıyor. Bir tahliye hissi yaratmak istedim. Çünkü savaş bitmedi. İnsanlar eşyalarını alıp kaçıyorlar, sanat da öyle.
Saf istatistikler, Jacek Malczewski’nin Polonya sanatında otoportrelerin çoğunun yazarı olduğunu gösteriyor. Etrafında olup bitenlerden çok kendisiyle ilgileniyor gibi görünüyor. O bir egomanyak mıydı? Ya da resimlerde kendini resmetme sürecini ne amaçla kullanmıştır?
Evet, doğru, Malczewski Polonya sanatında muhtemelen en çok otoportreyi yapan ressamdır. Ama onun bir egomanyak olduğunu düşünmüyorum. Bunu bir sembol olarak görüyorum. Örneğin, Malczewski kendisini İsa olarak resmettiğinde, bunu sanatçı figürü (ancak Malczewski’nin kendisi değil) ve Mesih figürünün bir kombinasyonu olarak okudum. Kendi imajını bir işaret, bir sembol olarak kullanır.
Son zamanlarda, sanatla bağlantılı olarak kötüye kullanım hakkında çok fazla konuşma yapıldı. Şair ve eleştirmen Konstanty Maria Górski bir keresinde arkadaşının çalışma odası hakkında şöyle yazmıştı: “Malczewski’nin stüdyosu bir çapkınlık ve uçarılık yeriydi. Genç erkek ve kadın modellerin uğrak yeri olan bu stüdyoda ahlak geçici olarak askıya alındı ya da en azından kişinin kendi takdirine göre yorumlandı.” Resimleri nispeten çok sayıda çocuğu gösteriyor, bazıları çıplak. Malczewski sübyancı mıydı? Burada bir incelemeye ihtiyacınız var mı?
Bu alıntı, zamanın bir işaretidir ve biraz farklı okunmalıdır. O zamanlar tartışmalı olan bugün farklı görülebilir. Malczewski’nin sübyancı olduğunun farkında değilim. Resimlerinde çıplak çocukların olması bunu kendi başına kanıtlamaz – içinde herhangi bir erotik alt metin görmüyorum.
Malczewski’nin eserleri veya genel olarak sanatı neden korunmalı?
Neyin kaydedilmesi ve kurtarılmaması gerektiği sorusu duyulmamış bir sorudur. Çünkü gerçekte bir sanat koleksiyonunun en küçük parçası bile kurtarılmayı hak ediyor. Tüm sanat eserleri ve çeşitli eserler, bu üzücü savaş bağlamı olmasa bile anıların taşıyıcılarıdır. Elbette savaşın kurbanları halktır. Buna kimsenin itirazı yok. Ancak savaşın başka kayıpları da var – sanat ve miras. Ortak mirasımızı koruyoruz.
Poznan’daki Ulusal Müze (Muzeum Narodowe w Poznaniu), al. Marcinkowskiego 9, 61-745 Poznan, Polonya. Çalışma saatleri: Salı ve Çar 10:00 – 16:00, Perş 10:00 – 18:00, Cuma 10:00 – 20:00, Cts ve Pazar 10:00 – 17:00 Web sitesi: https://mnp.art.pl/. Malczewski resimlerinin yer aldığı sergi 1 Ekim’e kadar görülebilir. https://mnp.art.pl/wstep/
Röportaj ve çeviri: Arkadiusz Luba
Bu, açık kaynak girişimimizin bir parçası olarak gönderilen bir giriştir. İle açık kaynak Berliner Verlag, serbest yazarlara ve ilgilenen herkese ilgili içeriğe ve profesyonel kalite standartlarına sahip metinler sunma fırsatı verir. Seçilen katkılar yayınlanacak ve onurlandırılacaktır.
Bu gönderi, Creative Commons Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) altında lisanslanmıştır. Yazarın ve Berliner Zeitung’un adının belirtilmesi ve herhangi bir işlemenin hariç tutulması koşuluyla, genel halk tarafından ticari olmayan amaçlarla serbestçe kullanılabilir.
Geri bildiriminiz var mı? Bize yazın! briefe@Haberler
Bu görüntülerin anlamı hakkında konuşmadan önce, kökenleri hakkında bir soru. 34’ünün tamamı Lviv’deki Ulusal Sanat Galerisi’nden Poznań’daki Ulusal Müze’ye geldi, orası kesin. Ama oraya, Lviv’e nasıl gittiler? Bunun nedeni Lviv’in bir zamanlar “Polonya” şehri olması mı?
Lviv’in eskiden bir Polonya şehri olduğu bir gerçek. Oradaki Polonya resimlerinin koleksiyonu çok önemli ve çok değerli. Farklı üslup eğilimleri gösterir. Bu koleksiyon, Jan Matejko, Jacek Malczewski, Artur Grottger, Józef Chelmonski gibi seçkin sanatçılara ve aynı zamanda diğer nadir ve az bilinen sanatçılara odaklanmaktadır. Malczewski’nin Lviv ile bağları çok güçlüydü. 1903’te ilk monografik sergisi burada gerçekleşti. Orada resimlerini teklif ettiği veya sattığı birçok arkadaşı ve patronu vardı. Resimleri, Lviv koleksiyonuna çeşitli şekillerde girdi; çoğunlukla galeri tarafından yapılan satın alımlar veya Malczewski’nin tablolarının sahiplerinin bağışları yoluyla.
Lahey Sözleşmesi’nin belirttiği gibi, kültürel varlıkların yok edilmesi bir savaş suçudur çünkü her ulusal sanat dünya sanat mirasına katkıda bulunur. Ukrayna’daki Rus savaşı nedeniyle bu eserler tahliye edilmek zorunda kaldı. Poznan’daki Ulusal Müze’ye giden yolu buldular. Bu nasıl mümkün oldu?
Doğru, kültür varlıklarını yok etmek savaş suçudur. Bir yılı aşkın bir süre önce müzemiz ve Lviv Ulusal Galerisi bir memorandum imzaladı. Karşılıklı işbirliği ve yardımla ilgiliydi. Ortağı olduğumuz için bu görüntüler bize geldi.
Dünya Savaşı sırasında birçok sanat eseri kayboldu. Kültür Bakanı Piotr Glinski, geçtiğimiz günlerde Twitter’da, Wassily Kandinsky’nin 1984 yılında Varşova’daki Ulusal Müze’den çalınan tablosunun Berlin’deki Grisebach müzayede evi tarafından satılmasına öfkelenmişti. Sanatta böyle bir şey var, özellikle kriz zamanlarında. Neredeyse sormam gerekiyor: Lviv Malczewski tabloları burada, Poznań’da ne kadar güvenli? Peki sergi 1 Ekim’de sona erdiğinde onlara ne olacak?
Tam olarak emin değilim ama ne demek istediğini tahmin edebiliyorum. Ancak burada tamamen farklı iki durumdan bahsediyoruz. Sizin de söylediğiniz gibi, Kandinsky eseri çalındı. Jacek Malczewski’nin resimleri ise kimse tarafından çalınmadı. Resimler bir yıl boyunca Poznań’a geldi. Burada ne kadar kalacakları gerçekten savaşın ne kadar süreceğine bağlı. En önemli şey onların güvenliğidir. Daha sonra anavatanlarına, yani Lviv’e geri gönderilirler.
Sanatçı 2000’den fazla eser bıraktı. Poznań’daki Ulusal Müze, Malczewski’nin resimlerinden oluşan nispeten geniş bir koleksiyona sahiptir. Resimleri, “Sibirya” gibi farklı tematik döngülere ayrılabilir veya Polonya romantik şiirinden ilham alabilir veya saf manzaralar veya peri masalı-halk benzeri veya atmosferik ve fantastik veya “Polonia” ve, ve, ve olarak adlandırılabilir. Sonra yine renklendirmeye göre alt bölümlere ayrılabilen farklı setler: tek renkli veya doymuş renk, yalnızca soğuk renklerle boyanmış veya uyumsuz renkler. Orijinal Poznań koleksiyonu neyi gösteriyor?
Evet, Jacek Malczewski’nin Polonya’daki tablolarının en büyük ve en önemli koleksiyonlarından birine sahibiz. Poznań’daki Ulusal Müzede ve Rogalin’deki şubemizde “Melancholia”, “Blędne kolo” (“Vicious Circle”) gibi en ünlü eserlerini, otoportrelerini, manzaralarını sergiliyoruz. Galerimizde, Malczewski’nin çalışmasının ilk aşamasından – esas olarak Sibirya’ya uçuşla ilgili olanlardan – resimler bulabiliriz. Ama daha sonraki çalışmaları da bizimle – sembolik olanlar.
kaçak sanat. “Tahliye hazır” olarak tasarlanan “Ide w swiat i trwam” (dünyaya giriyorum ve tahammül ediyorum) sergisi.Arkadiusz Luba
Lviv’den Malczewski ile – basitleştirilmiş diyelim mi – Poznań koleksiyonu bir süreliğine tamamlanacak. Lviv’den gelen Malczewski’nin bu resimleri neyi gösteriyor?
Özel sergi, Malczewski’nin tablolarından oluşan kalıcı serginin hemen yanında. Artık her izleyici Polonyalı usta ressamın yaklaşık 80 tablosunu tek bir yerde görebilir. Bu çok fazla. Lviv’den getirilen resimler arasında portreler, otoportreler, manzaralar, dini ve mitolojik sahneler görülebilir. Anhelli destanı veya Lilla Weneda trajedisi gibi Polonya ulusal şairi Juliusz Slowacki’nin yazılarına dayanan temalı resimler de var. Çok çeşitli bir koleksiyon. Bitmiş resimleri ve eskizleri gösterir.
Poznań sergisinin başlığı, Rainer Maria Rilke’nin “Son” adlı şiirinin Lehçe çevirisine dayanmaktadır. İngilizceye geri çevrilen “Ide w swiat i trwam”, “Dünyaya gidiyorum ve katlanıyorum” gibi bir anlama geliyor. Öyle yorumlanabilir ki eserler, sanat dünyaya yayıldı ve bu şekilde savaştan sağ çıktılar. Almanca orijinalinde çizginin farklı bir adı vardır. Şiir – sadece – sonuncunun ağıtı olarak okunabilir. Lirik egonun “dünyaya götürdüğü” her şey kararsız, geçici, titrek, “sanki bir dalganın üzerine yerleştirilmiş gibi”, kırılgandır. Bununla birlikte, iki tefsir, serginin gösterildiği bağlama çok iyi uyuyor. İnsanlar gibi sanat da savaşta güvenli değildir; savaşın barbarlığı tarafından yok edilir. Ne demek istiyorsun, sergiyle göstermek mi? ne hakkında uyarmak?
Evet, bu başlık hareket ve süreyi ifade eder. Neyin değişken, gelip geçici olduğu ve bu koleksiyonun “evini” terk etmesine neyin sebep olduğu üzerine. Bu resimler, Malczewski’nin resimlerindeki karakterlerin yaşadıklarını yaşıyor – sürgün, seyahat, dönüşüm, ölüm, diriliş… Bu sergi, Malczewski’nin resimlerinin klasik, geleneksel sunumundan biraz farklı. Aksi takdirde, koşullar iyi bilinmektedir – yani Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı. Sergiye, sanki yeniden kaçmanın eşiğindeymiş gibi, bilinçli olarak durumsal, geçici bir karakter verdim. Bu gibi durumlarda, işler genellikle hızlı bir şekilde yapılmalıdır. Bu nedenle eserlerin bir kısmı nakliye kutuları içinde ve doğrudan bunların içinde sergileniyor. Ya da paketlenmiş ve taşınmayı bekleyen işler görüyoruz. Görünüşe göre tesisten biri sergiyi söküp taşımaya çalışıyor. Bir tahliye hissi yaratmak istedim. Çünkü savaş bitmedi. İnsanlar eşyalarını alıp kaçıyorlar, sanat da öyle.
Saf istatistikler, Jacek Malczewski’nin Polonya sanatında otoportrelerin çoğunun yazarı olduğunu gösteriyor. Etrafında olup bitenlerden çok kendisiyle ilgileniyor gibi görünüyor. O bir egomanyak mıydı? Ya da resimlerde kendini resmetme sürecini ne amaçla kullanmıştır?
Evet, doğru, Malczewski Polonya sanatında muhtemelen en çok otoportreyi yapan ressamdır. Ama onun bir egomanyak olduğunu düşünmüyorum. Bunu bir sembol olarak görüyorum. Örneğin, Malczewski kendisini İsa olarak resmettiğinde, bunu sanatçı figürü (ancak Malczewski’nin kendisi değil) ve Mesih figürünün bir kombinasyonu olarak okudum. Kendi imajını bir işaret, bir sembol olarak kullanır.
Son zamanlarda, sanatla bağlantılı olarak kötüye kullanım hakkında çok fazla konuşma yapıldı. Şair ve eleştirmen Konstanty Maria Górski bir keresinde arkadaşının çalışma odası hakkında şöyle yazmıştı: “Malczewski’nin stüdyosu bir çapkınlık ve uçarılık yeriydi. Genç erkek ve kadın modellerin uğrak yeri olan bu stüdyoda ahlak geçici olarak askıya alındı ya da en azından kişinin kendi takdirine göre yorumlandı.” Resimleri nispeten çok sayıda çocuğu gösteriyor, bazıları çıplak. Malczewski sübyancı mıydı? Burada bir incelemeye ihtiyacınız var mı?
Bu alıntı, zamanın bir işaretidir ve biraz farklı okunmalıdır. O zamanlar tartışmalı olan bugün farklı görülebilir. Malczewski’nin sübyancı olduğunun farkında değilim. Resimlerinde çıplak çocukların olması bunu kendi başına kanıtlamaz – içinde herhangi bir erotik alt metin görmüyorum.
Malczewski’nin eserleri veya genel olarak sanatı neden korunmalı?
Neyin kaydedilmesi ve kurtarılmaması gerektiği sorusu duyulmamış bir sorudur. Çünkü gerçekte bir sanat koleksiyonunun en küçük parçası bile kurtarılmayı hak ediyor. Tüm sanat eserleri ve çeşitli eserler, bu üzücü savaş bağlamı olmasa bile anıların taşıyıcılarıdır. Elbette savaşın kurbanları halktır. Buna kimsenin itirazı yok. Ancak savaşın başka kayıpları da var – sanat ve miras. Ortak mirasımızı koruyoruz.
Poznan’daki Ulusal Müze (Muzeum Narodowe w Poznaniu), al. Marcinkowskiego 9, 61-745 Poznan, Polonya. Çalışma saatleri: Salı ve Çar 10:00 – 16:00, Perş 10:00 – 18:00, Cuma 10:00 – 20:00, Cts ve Pazar 10:00 – 17:00 Web sitesi: https://mnp.art.pl/. Malczewski resimlerinin yer aldığı sergi 1 Ekim’e kadar görülebilir. https://mnp.art.pl/wstep/
Röportaj ve çeviri: Arkadiusz Luba
Bu, açık kaynak girişimimizin bir parçası olarak gönderilen bir giriştir. İle açık kaynak Berliner Verlag, serbest yazarlara ve ilgilenen herkese ilgili içeriğe ve profesyonel kalite standartlarına sahip metinler sunma fırsatı verir. Seçilen katkılar yayınlanacak ve onurlandırılacaktır.
Bu gönderi, Creative Commons Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) altında lisanslanmıştır. Yazarın ve Berliner Zeitung’un adının belirtilmesi ve herhangi bir işlemenin hariç tutulması koşuluyla, genel halk tarafından ticari olmayan amaçlarla serbestçe kullanılabilir.
Geri bildiriminiz var mı? Bize yazın! briefe@Haberler