Kanton restoranının otoparkı sessizdi. O zamana kadar, haber helikopterleri Monterey Park hava sahasını terk etmişti.

Lina Situ mor mandalina yakalı bir ceket giymişti ve derme çatma bir sunağın önünde durup yansımayla başını eğdi. Ortak sahibi olduğu restoran Taste of MP’nin önünde meslektaşları ona katıldı.

Önünde, kırmızı bir bezle örtülmüş yuvarlak bir masa, Çin halk dinindeki zenginlik tanrısı Tsai Shen’e adaklarla doluydu.

Haşlanmış tavuk. Kızarmış pirinç. Taro kekleri. Çay. Şarap. portakallar. tatlılar

Situ masaya yaklaştı ve yanan tütsü çubuklarını kuru pirinçle dolu metal bir kaseye daldırdı. Sonra yüzünde bir gülümseme çiçek açtı. Ay Yeni Yılı geleneğine katılmak üzereydi: nakit dolu kırmızı zarfların verilmesi.

“Sadece her şeyin sağlıklı olması için dua ediyorum, iyi işler, para gelsin, para gelsin!” dedi Situ, coşkusu şehri saran hüzne karşı bir tür zırh gibiydi. Kırmızı paketleri sunucuların, aşçıların ve diğer canlı çalışanların ellerine verdi.

Pazartesi öğleden sonra, bir silahlı kişinin 11 kişiyi öldürerek öldürmesinin ve 9 kişiyi yaralamasının üzerinden 48 saatten az bir süre geçmişti. Şiddet, Situ’nun durduğu yerden West Garvey Bulvarı’nın sadece birkaç blok aşağısındaki Star Ballroom Dance Studio’da meydana geldi.

Situ, öldürülenler için üzülmesine rağmen, geleneksel Ay Yeni Yılı geleneklerini, özellikle de kırmızı zarfların verilmesini ertelemeyi asla düşünmedi. Ritüel çok önemliydi. Fazla kökleşmiş.

“Çok para vermenize gerek yok – bu şans vermek için bir jest,” diye açıkladı.

Toplu bir silahlı saldırıdan sonra, ölüleri onurlandırmanın ve yaşananları hatırlamanın yanı sıra aynı zamanda ilerlemenin gerilimi her zaman vardır. Hayata devam etmek – normale yakın bir şey için o yalpalayan arayış – çok endişeli görünebilir.

Trajedinin ardından bizi ayakta tutan ritüeller kutsal olabilir. Ya da bazen rutin. Şükran Günü ve Noel’de felaketler baş gösterdi, ancak insanlar hâlâ hindiyi paketliyor veya hediyeleri açıyor. Ve Monterey Park’ta, bazı mal sahipleri onları planlandığı gibi dağıtıp dağıtmama konusunda boğuşsa da, kırmızı zarf geleneği devam etti.

Yine Garvey’de bulunan MoMo Bakery’nin sahibi Roger Yeh, çalışanlarına zarf dağıtmak için Pazartesi gününe kadar bekleyip bekleyemeyeceğini merak etti. Yeh’in caddenin karşısında ve dans stüdyosunun birkaç vitrininde bulunan fırını polis uyarı bandının arkasındaydı.

Yeh ve karısı Palos Verdes’te yaşıyor ve onu Monterey Park’a gitmemeye çağırdı.

Yeh, “’Hayır, bugün patronun burada olduğunu gösterme, destek gösterme günü’ dedim” dedi. Pazar günü fırına gitti.

Situ gibi diğerleri bunun tartışılamayacağını hissettiler – onlar vardı kırmızı paketleri dağıtmak için.

Chapel Hill’deki Kuzey Karolina Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Michelle King şaşırmadı.

Modern Çin tarihi ve yemek tarihi konusunda uzman olan King, “Yeni yılı müjdelemek için yaptığınız şeylerin yılın geri kalanında sizinle birlikte kalacağına dair bir inanç var” dedi. “Kırmızı paketleri dağıtma aciliyeti hissedilirse, tüm yıl için bir model oluşturur. Yeni yıla kötü bir giriş yaparsanız, yılın geri kalanını renklendireceğine inanılır.”

“Bu trajediyi bu kadar korkunç yapan şey bu” dedi.

::

Yetkililer, 72 yaşındaki saldırganın Torrance’ta intihar ettiğini açıklayana kadar, Pazar gününün erken saatlerinde, huzursuz saatler Yeh dışında diğerlerinin Ay Yeni Yılı planlarını yeniden gözden geçirmelerine neden oldu.

Ailesi Garvey’deki bir başka restoran olan Spicy Duck Wang La Ya’nın sahibi olan Xiang Chen, Pazar günü sunucu olarak çalıştığı restorana gelmek istemediğini söyledi. Ama kısmen restoranın şefine kırmızı bir zarf vermeyi planladığı için bunu yapmak zorunda hissetti. Her yıl yapıyoruz dedi.

1950’lerden beri binlerce Çin restoranında yemek yemiş, sade bir yemek tarihçisi olan David R. Chan, karısının komşu Alhambra’da yavrularıyla planlı bir Ay Yeni Yılı öğle yemeği konusunda endişelerini dile getirdi.

Chan, “Karım yemek yemek konusunda çok endişeliydi” dedi.

Ancak aile çekincesini korudu – Chan çocuklarına ve torunlarına kırmızı zarflar verdi – ve Salı günü itibariyle ülke genelinde 7.995 Çin lokantasının tadına baktı.

Chan, bu kuruluşların 406’sının bir zamanlar ülkenin ilk Çin Mahallesi banliyösü olarak adlandırılan bir şehir olan Monterey Park’ta olduğunu söyledi. Los Angeles şehir merkezinden 10 milden daha kısa bir mesafede bulunan Monterey Park, göreli güvenliği ve Situ da dahil olmak üzere okulları nedeniyle banliyöye akın eden Asyalı Amerikalıları uzun süredir cezbetmektedir.

1990’da Çin’in Kaiping kentinden ABD’ye geldiğinde 16 yaşındaydı. Çok az İngilizce biliyordu ama şunu biliyordu: “Amerika’yı sevdim.” 48 yaşındaki Situ, Los Angeles şehir merkezindeki Chinatown’a yerleşti ve burada bir restoranda iş buldu. Kısa süre sonra, sektörde çalışmak – aşçı, sunucu, adını siz koyun – onu Monterey Park’a götürdü. 1997’de orada bir ev satın aldı.

Çok güvenli bir şehir, çok güzel bir şehir” dedi.

Bu sırada evlendi ve şu anda 26 yaşında bir hemşire olan bir kızı oldu. Situ bunun hakkında şunları kaydetti: “Zaman hızlı geçti.”

2005 yılında şimdi Taste of MP’nin bulunduğu tesiste çalışmaya başladı. O zamanlar orası başka bir restorandı. Ve sonra başka. Oradaki bir deniz ürünleri restoranı kapandığında, o ve bir ortak burayı satın aldı ve iki yıl önce Taste of MP’yi açtı.

Patron olmanın avantajları var.

Situ, Ay Yeni Yılı’nda müşterilerinin çocuklarına kırmızı zarflar sunmaktan zevk aldığını söyledi.

“Sadece birkaç dolar olması önemli değil,” dedi. “Para değil – kalbinde ne olduğu. Onlar mutlu. O zaman sen de mutlusun.”

Bunun tersi de geçerli: Müşteriler bazen onun personeli için kırmızı zarflar getiriyor.

Situ, patronları için “Her zaman seni düşünüyorlar,” dedi. “Seni şanslı kılıyor.”

Situ, bu Pazartesi öğleden sonra restoranın akşam yemeği vardiyasından önce dinlenmenin tadını çıkarırken söyledi. Ardından, sunucu Raymond Zhang, sanki önceden belirlenmiş gibi, elinde bir deste kırmızı zarfla yukarı çıktı. Sekiz kırmızı paket gösterdi ancak tatil döneminde müşterilerden 100’den fazla paket aldığını kaydetti.

“Şanslıyız, değil mi?” Situ sordu – bunun gerçekten bir soru olmaması dışında.

::

Salı günü, Taste of MP’deki öğle vakti kalabalık çok gürültülüydü. Öğlene kadar masaların çoğu dolmuştu ve gürültü giderek artıyordu. Her şeye nezaret eden, yeşil taş karolardan bir duvara gömülü sekiz büyük akvaryumun tombul sakinleriydi.

Dungeness yengeçleri, Boston ıstakozları, kalkan balığı ve gelecekteki diğer yemekler, Taste of MP’nin deniz ürünleri kimlik bilgilerinin sinyalini verdi.

Kalabalık oda Situ için hoş bir manzaraydı ve Taste of MP’nin Pazar günü öğle yemeği için tamamen dolu olduğunu açıkladı. Yani, bir iptal dalgasına kadar. “İlk başta korktular” dedi.

Özel odalardan birinde, restoran danışmanı William Lee, her hafta lokantada toplanan düzenli bir yemek grubunun diğer birkaç üyesiyle birlikte büyük bir yuvarlak masada oturuyordu. Pencereler Garvey’e bakıyordu. Boynunuzu kaldırıp gözlerinizi kısarsanız, Star Balo Salonu Dans Stüdyosu’nun bulunduğu binanın ön tarafını görebilirdiniz.

O ve arkadaşları dumanı tüten kuzu yahni kaselerine tıkıştırılırken Lee, Situ’nun ilk işverenlerinden biri olduğunu ve onu Çin Mahallesi’ndeki restorandaki ilk eyalet işinden alıp işe aldığını hatırladı. Orada çalışmaya daha birkaç ay önce başlamıştı.

1990’ların başında Situ, Lee’nin restoranı NBC Seafood of Monterey Park’ta çalışan yaklaşık 30 erkek arasında tek kadın sunucuydu. Situ’nun muazzam çabası, dedi Lee, restoranlarda çalışan kadınların yeteneklerine gözlerini açtı.

“Çin yemeği çok zor bir iştir” dedi.

Bu iş, Situ’nun toplulukta kök salmasına da yardımcı oldu. Şimdi, Taste of MP, kendisine bir isim yapmasına yardım ediyordu. Tesadüfen, Pazar sabahı Haberler tarafından yayınlanan bir hikaye, restoranın zencefil ve yeşil soğan ile buğulanmış bütün balığını ideal bir Yeni Ay Yılı yemeği olarak öne çıkardı.

Makale, “Buradaki balıklar her seferinde mükemmel bir şekilde buharda pişirilir” dedi.

Ancak günler sonra Situ hikayenin izini sürecek ve onu okuyacak zamanı bulamamıştı.

O çok meşguldü. Lokantaları tanıdık bir gülümsemeyle karşıladı, selamlamaları törpüyle bağlanmış büyük bir kahkahayla noktaladı. Personeline talimatlar verdi ve bazen aynı anda arta kalanları kutuladı. Telefona – sabit hatta, cep telefonuna – arayanları rahatlatmış olması gereken bilmiş bir selamlamayla cevap verdi.

Burası onun yeriydi. Situ – kendi topluluğundaki pek çok kişi gibi – Amerikan rüyasını gerçekleştirmişti. Şimdi, bu topluluk, neredeyse bir Amerikan trajedisinden etkilendi.

Situ, çatışma başladığında Taste of MP’nin içindeydi. Neye tanık olduğundan emin olamadan polis arabalarının ve ambulansların restoranın önünden olay mahalline doğru hızla ilerlediğini gördü. Endişelenen arkadaşları kısa süre sonra Situ’yu arayarak olanları anlattı ve onu eve gitmeye çağırdı. Bir tetikçi firardaydı.

Situ, “Tabii ki korktum,” dedi.

Ancak düşünceleri, mekanda olmasından korktuğu bir arkadaşına kaydı. Situ, “Onu ‘Dans salonunda mısın?’ diye arıyordum” diye anımsıyor. Kadın orada değildi.

Eve gitmek için yapılan yalvarışlara rağmen Situ, Taste of MP’yi Pazar günü saat 12:30’a kadar tamamlamadı.

“Hala mutfağı temizlemem gerekiyordu,” dedi.

Garvey Bulvarı’nda yankı uyandıracak bir açıklama gibi geldi.

Salı günkü öğle yemeği servisi uzadıkça, restoranın her yerinde kırmızı ışıklar belirmeye başladı. Bir lokanta, Situ’ya odaya dağıtması için bir yığın zarf vermişti. Bir paketin el değiştirdiği her yerde sevinç çığlıkları patlıyor gibiydi.

UC Riverside’da Kanton kültürü konusunda uzman fahri profesör olan EN Anderson, “Bu çok rahatlatıcı” dedi. “Hayatın boyunca kırmızı paketler aldın. İşler zorlaştığında insanların geri döndüğü ritüellerden biri haline gelir. Standart Anglo kültüründe buna benzer çok fazla ritüelimiz yok.”

Sonunda Situ, paketi iki eliyle uzatarak bu muhabire kırmızı bir zarf sundu.

Sonra telefonunu kontrol etti. Yapacak çok şey vardı.

İşe dönme zamanı gelmişti.